کیست تخمدان یکی از شایع ترین مشکلات و بیماری ها در خانم ها می باشد. تعداد زیادی از خانم ها به کیست و توده های تخمدانی مبتلا می شوند و بسیاری از آنها از این بیماری اطلاعی ندارند. عموما کیست تخمدان پیش از دوران یائسگی به دلیل وجود چرخه قاعدگی نیاز به جراحی ندارند. در صورتی نیاز به جراحی کیست تخمدان خواهد بود که مشکوک به کیست سرطانی باشند. در ادامه این مطلب از سایت دکتر فخرالسادات میرمعصومی به توضیحات بیشتری درباره کیست تخمدان، علت کیست تخمدان، جراحی کیست تخمدان و … می پردازیم با ما همراه باشید.
کیست تخمدان چیست
کیست ها کیسه های کوچک پر از مایع هستند که می توانند در تخمدان ها به وجود آیند. کیست ها بسیار شایع هستند و به طور خاص در طول سال های بچه زایی بیشتر دیده می شوند.
انواع مختلف کیست تخمدان وجود دارد. شایع ترین آن، کیست عملکردی است که در طول دوران تخمک گذاری شکل می گیرد. شکل گیری کیست زمانی اتفاق می افتد که یا تخمک آزاد نشده است یا فولیکولی که تخمک در آن شکل می گیرد، پس از آزاد شدن تخمک از بین نرفته است.
کیست تخمدان یکی از شایع ترین بیماری ها در بین زنان است
انواع کیست تخمدان
کیست تخمدان انواع مخلتفی دارد که در ادامه به انواع آنها می پردازیم:
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) وضعیتی است که در آن تخمدان‌ها مقدار غیر طبیعی آندروژن‌ها، هورمون‌های جنسی مردانه را تولید می‌کنند که معمولاً در زنان به مقدار کم وجود دارد. سندرم تخمدان پلی کیستیک، کیست‌های کوچک متعدد (کیسه‌های پر از مایع) را توصیف می‌کند که در تخمدان‌ها تشکیل می‌شوند.
اندومتریوما (Endometrioma)
اندومتریوما ضایعات کیستیک هستند که از روند بیماری آندومتریوز ناشی می شوند. آندومتریوم ها بیشتر در تخمدان ها دیده می شوند که با مایع آندومتر قهوه ای تیره پر شده اند و گاهی اوقات به عنوان کیست های شکلاتی شناخته می شوند. وجود اندومتریوما نشان دهنده مرحله شدیدتر آندومتریوز است.
سیست آدنوما (Cystadenomas)
سیستادنوما به انگلیسی Cystadenomas یک نئوپلاسم اپیتلیال کیستیک غیر معمول و خوش خیم است که اغلب حاوی برجستگی های پاپیلاری پوشیده از اپیتلیوم به داخل فضاهای کیستیک است.
کیست درموئید (Dermoid Cysts)
کیست درموئید زمانی ایجاد می شود که بافت زیر پوست جمع شود. این کیست ها ممکن است حاوی مو، دندان یا اعصاب باشند. آنها معمولاً در بدو تولد ظاهر می شوند. کیست‌های درموئید اغلب روی سر و گردن ایجاد می‌شوند، اما ممکن است در تخمدان‌ها، ستون فقرات یا هر جای دیگری از بدن شما نیز باشند. اگرچه کیست های درموئید معمولاً بی ضرر هستند اما پزشکان اغلب این کیست ها را با جراحی از بین می برند.
علائم کیست تخمدان
عموما کیست تخمدان بدون علائم می باشد و تا زمانی که به پزشک متخصص مراجعه نکنید و آزمایشات لازم را انجام ندهید متوجه وجود کیست تخمدان نخواهید شد. اما با دانستن علائم کیست تخمدان ممکن است سریع تر آن را تشخیص دهید. اگر هر کدام از علائم زیر را داشتید فورا به پزشک و متخصص زنان مراجعه کنید چرا که این علائم ممکن است مربوط به تومور تخمدان نیز باشد:
- درد یا نفخ در ناحیه شکم
- اشکال در دفع ادرار یا نیاز مکرر به دفع ادرار
- درد مبهم در ناحیه کمر
- درد در حین رابطه جنسی
- قاعدگی دردناک و خونریزی غیر طبیعی
- حالت تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها یا احساس سیری سریع
کیست عملکردی است که در طول دوران تخمک گذاری شکل می گیرد
درمان کیست تخمدان
برای درمان کیست تخمدان با توجه به نوع کیست و وخامت آن ممکن است روش های مختلفی توسط پزشک متخصص به شما توصیه شود. برای تعیین روش درمان کیست تخمدان بهتر است به بهترین متخصص زنان در اصفهان و یا دیگر شهرها مراجعه کنید. برای درمان کیست تخمدان با توجه به بررسی های انجام شده ممکن است هر یک از روشهای زیر به شما توصیه شود:
دارو برای کیست تخمدان
در برخی موارد که کیست تخمدان شدت و وخامت کمتری دارد مصرف دارو و قرص برای کیست تخمدان می تواند کارساز باشد. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) می‌توانند درد کیست تخمدان و همچنین گرفتگی‌های پریود را درمان کنند. افرادی که با مصرف داروهای NSAID بهبود پیدا نکرده اند باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند و از روش های جراحی استفاده کنند.
جراحی کیست تخمدان
همانطور که پیش تر نیز گفته شد در صورتی که کیست تخمدان مکوک به کیست سرطانی شده باشد و وخامت کیست زیاد باشد جراحی کیست تخمدان توصیه می شود. جراحی کیست تخمدان یک روش تهاجمی برای درمان کیست می باشد. بسته به نوع و شدت کیست و همچنین بسته به خود فرد راه های درمانی متفاوتی برای کیست تخمدان وجود دارند. در جراحی کیست تخمدان یک یک جراحی باز است یک برش بزرگ بر روی شکم ایجاد می شود و جراحی از این طریق انجام می گیرد.
لاپاراسکوپی کیست تخمدان
روش لاپاراسکوپی کیست تخمدان یک روش کم تهاجمی تر نسبت به جراحی کیست تخمدان می باشد. در این روش برش هایی کوچک در ناحیه ای که تخمدان ها قرار دارند ایجاد می شود و با کمک ابزارهایی که به تخمدان ها وارد می شوند کیست تخمدان حذف می شوند. مزیت لاپاراسکوپی به نسبت جراحی کیست تخمدان در این است که این روش دوران نقاهت کوتاه تری دارد و بیمار کمتر در معرض خطر بروز عفونت و عوارض پس از جراحی می باشد.