معاینات پیش از بارداری دسته ای از معاینات ضروری و لازم پزشکی برای بررسی سلامتی مادر است که خانم ها قبل از بارداری انجام می دهند. در معاینات پیش از بارداری، پزشک به دنبال شرایطی است که ممکن است بر بارداری و سلامت جنین تأثیر بگذارد. حتی اگر مادر قبلا بچه دار شده باشد، بازهم لازم است تا حداقل یک بار معاینه قبل از بارداری انجام دهد تا مطمئن شود سلامت بدن او و بویژه سلامت رحم و واژن پس از آخرین باردار شدن تغییری نکرده باشد.
برای خانم هایی که قبلاً نوزاد نارس، نوزادی با نقص مادرزادی، سقط جنین یا احیانا مرده‌زایی داشته‌اند، انجام معاینات پیش از بارداری بسیار مهم است. همچنین برای زوجینی که شرایط ژنتیکی خاصی در خانواده آنها وجود دارد، حتما لازم است به یک مشاور ژنتیک مراجعه کنند.
در هر صورت برای اطمینان از سلامت مادر و کودک و داشتن یک سیکل بارداری منظم و بی دغدغه لازم است تا حتما برای انجام یک سری معاینات مهم اولیه به پزشک زنان و زایمان مراجعه شود.
در مقاله حاضر قصد داریم در خصوص معاینات پیش از بارداری و نکات مهم مربوط به آن توضیحاتی را ارائه نمائیم.
توضیحاتی پیرامون معاینات پیش از بارداری و دلیل اهمیت آن
معاینات قبل از بارداری به پزشک زنان و زایمان کمک میکند تا مطمئن شود که بدن مادر برای بارداری از آمادگی کافی برخوردار است. بهترین اقدام این است که معاینات قبل از بارداری خود را نزد همان پزشکی انجام دهید که میخواهید در دوران بارداری از شما مراقبت کند. هر مادر می تواند هر زمان که بخواهد، حتی تا یک سال قبل از اینکه بخواهد باردار شود، یک معاینه قبل از بارداری انجام دهد.
برخی از شرایط پزشکی مانند افسردگی، دیابت، فشار خون بالا و نداشتن وزن مناسب برای مادر، می تواند بر بارداری و باروری او تاثیر بگذارد و توانایی اورا برای شروع سیکل بارداری مختل کند. سیگار کشیدن یا سوء استفاده از داروهای غیراستاندارد یا بدون نسخه ای نیز می تواند بر این فرایند تأثیر بگذارد. اینجاست که یک پزشک زنان و زایمان خوب و باتجربه می تواند به مادر در مدیریت شرایط سلامتی و ایجاد تغییراتی در زندگی کمک نماید؛ و از این طریق به نوزاد نیز کمک کند تا سالم به دنیا بیاید.
بررسی هایی که پزشک طی جلسات معاینات پیش از بارداری انجام میدهد
در معاینات پیش از بارداری، پزشک زنان و زایمان سلامت کلی مادر را بررسی میکند تا مطمئن شود سیستم بدن او برای بارداری آماده است. مادر در این جلسات می تواند در مورد موارد زیر مورد ارزیابی قرار گیرد:
- پزشک معالج مادر را از نظر عفونت‌هایی مانند توکسوپلاسموز، و عفونت‌های مقاربتی، مانند تبخال تناسلی و ویروس نقص ایمنی انسانی ( HIV ) و… بررسی میکند.
- پزشک همچنین در مورد سابقه سلامت خانواده مادر و پدر می پرسد تا ببیند آیا شرایط سلامتی در خانواده زوجین وجود دارد یا خیر.
- اگر پزشک ببیند که شرایط سلامت خاصی در خانواده زوجین وجود دارد، ممکن است به آنها توصیه کند که به یک مشاور ژنتیک مراجعه کنند. مشاور و پزشک ژنتیک لازم است تا در مورد ژن ها، نقایص مادرزادی و سایر شرایط پزشکی که در خانواده ها وجود دارد صحبت نماید و اینکه راه کارهایی ارائه دهد تا زن و مرد از مسائلی که بر سلامت مادر و کودک تأثیر می گذارند، آگاه شوند.
کنترل داروها و واکسیناسیون مادر در جلسات معاینات پیش از بارداری
بررسی داروهایی که مادر مصرف میکند یکی دیگر از نکات مهمی است که پزشک بررسی خواهد کرد و می خواهد مطمئن شود که هر دارویی که مادر مصرف می کند برای کودک او بی خطر باشد. این موضوع شامل داروهایی که مربوط به بیماری های مادر است و همچنین شامل مکمل ها و محصولات گیاهی مصرفی می باشد. لذا ضروری است تا حتما در مورد هر دارویی که مصرف می کنید با پزشک خود صحبت نمائید.
نکته مهم دیگر در خصوص معاینات پیش از بارداری توجه به تزریق واکسن ها است. واکسن ها حاوی داروهایی هستند که مادر را در برابر برخی بیماری ها مصون می کند. اگر مادر مصون از خطر باشد، در دوران بارداری هرگز به این بیماری ها مبتلا نمی شود. بطور مثال عفونت هایی مانند آبله مرغان و سرخجه می تواند به مادر و جنین در دوران بارداری آسیب برساند. لذا بهتر است در معاینات پیش از بارداری به انجام این واکسیناسیون توجه داشته باشید.
نتیجه گیری
برای اینکه مادر بتواند سیکل بارداری سالم، کامل و بیخطری را داشته باشد و نوزادی سالم و کامل به دنیا بیاورد لازم است تا قبل از اقدام به بارداری به یک پزشک زنان و زایمان باتجربه و حاذق مراجعه نموده و ضرورتا طبق نظر پزشک خود معاینات پیش از بارداری را انجام دهد. انجام این چکاپ کمک میکند تا هرنوع عارضه فعلی مادر قبل از بارداری درمان و کنترل شود تا مانع از انتقال آن به جنین و نوزاد گردد.